Yapay Zekanın Tarihi Gelişimi

Yapay zekanın tarihi gelişimi hakkında bilgi sahibi olmak, bugünlerde yapılan geliştirmelerin ne kadar önemli olduğunu daha iyi görmeyi sağlıyor.

İnsanlar bilgisayarlara her zaman, kendi işlerini daha kolay yapıyor algısıyla yaklaştı. Bu algı bilgisayarların hayatımıza daha hızlı girmesini sağladı. Sonuçta bilgisayar yazılımları da hayatı ne kadar çok kolaylaştırıyorsa, insanlar tarafından o kadar çok tercih edildi. Günümüzde gündelik hayattaki kullanımlardan, kullanıcı davranışlarından elde edilen veriler ve sonucunda istatistikler endüstriyel çözümlerin de hızla gelişmesine katkı sağladı.

Yapay zeka kavramının hayatımıza hızlı girişi ile sık güncellenen yazılımların hayatımızdaki kullanım süreleri arasında bir ilişki bulunuyor. Geliştirilen bir program, geliştirme sürecinde ve öncesinde bir probleme yanıt olmak için ortaya çıkıyor. Problemin farklı çözümleri veya aynı çözümün sık tekrar etmesi ise programcıları daha iyi çözümler bulmaya yöneltiyordu. Yapay zeka kavramı da tam bu noktada programcılar için nitelikli bir çözüm yöntemi haline geldi.

Yapay zekadan beklenen, programlanmamış durumlara karşı programlanmış durumlara benzer yaklaşımlarla çözüm üretmesidir. Bu karar, ne kadar hızlı ve doğruya götüren bir yanıt veriyorsa o kadar hızlı bir çözüm süreci sunacaktır.

Bu çözüm süreçlerinin ise sadece belirli sektöre özel programlar geliştirilerek yapıldığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bu çözüm süreçleri belirli istatistiksel tanımların programlamaya uygulanması ile hayat buluyor. Özel koşullar içinse sektör deneyimlerinden yararlanılıyor. Bir kümeleme analizi çalışması ile bir çok sektöre özel çözüm üretmek mümkündür. Bu sebeple istatistiksel fonksiyonların, bilgisayar bilimleri temellerinin yapay zeka gelişiminde çok önemli bir rolü vardır.

Yapay Zekanın Tarihsel Gelişimi

Yapay zekanın tarihsel gelişimi için iki görüş etrafında bir izlence ortaya atılıyor. Bunlardan bir tanesi 1308 yılında Ramon Llull tarafından başlatılıyor. Bir diğeri ise Alan Turing tarafından Nazilere yönelik geliştirilen şifre kırma makinesi Enigma çözümüdür. Bu sebeple her iki izlencede yer alan ortak düşünce “makinelerin düşünmesi” olarak belirtilebilir.

• 1950 Alan Turing : Düşünce sisteminin dijitalleştirilme olasılığının var olduğunu bilim dünyasına göstermiş oldu. Yapay zekanın felsefesi de ilk defa Turing tarafından bir temele dayandırılmış oldu. Alan Turing’in yaptığı çözümler “makine düşüncesi” gibi kavramların da ortaya çıkmasına neden oldu.
• 1951-1960 Game AI : Christopher Strachey, Dietrich Prinz tarafından geliştirilen ve Manchester Üniversitesi bilgisayarı olan Ferranti Mark 1 isimli bilgisayar kullanılarak yapılan oyunlardır. Oyun satranç oyunu oynamak için belirli hamlelere karşılık verecek nitelikte geliştirilmişti. Strachey bir satranç oyuncusu, Prinz ise bir dama oyuncusu geliştirmişti. Her iki programda bir kaç yıl içerisinde gerçek bir rakiple nitelikli mücadele etmeyi başardı.
• Logic Theorist : Yine 1950’li yıllarda geliştirilen program, düşüncelerin dijitalleşmesinin temelini atan bir yapıya sahipti. Hipotetik senaryoların kullanıldığı program, düşüncelere mantıksal yaklaşımlarda bulunuyordu.
• Moore Yasası : Moore yasasının işlem kapasitesini artırması sonucu IBM tarafından geliştirilmiş yapay zeka satranç oyunu dünya satranç şampiyonunu yenmişti.

Yapay zeka ayrıca 1980’lerin sonunda Japon hükümeti tarafından desteklenen bir programda adını tekrar dünyaya duyurdu. Amerikada yapılan yatırımlar 1970’lerde sorgulanıyordu. Yapay zekanın kışı olarak adlandırılan dönemde yapılan yatırımların karşılığını vermediği düşüncesi böylece sonlanmış oldu. 1993 yılından günümüze kadar olan süre ise yapay zekanın daha fazla kişi tarafından duyulmasına neden oldu. Bilim insanları arasındaki popülerite de bu dönemlerde arttı.

Günümüzde yapay zeka kavramı sadece bilgisayar bilimleri ile ilgilenen akademisyenlerin çalışmalarında kullanılmıyor. Her alandaki bilim insanları yapay zekadan yararlanarak çok önemli çözümlere ulaşıyor.

Yapay zekanın tarihi gelişimi 2010 yılından itibaren mobil cihaz kullanımlarının artması ile oldukça konuşulur oldu. Bu süreçte firmaların insan gündelik davranışlarını analiz etmesi etkili oldu. Artık yapay zeka, problemleri o kadar nitelikli bir şekilde çözüyor ki çok önemli köşe taşlarına ulaşıyoruz. Bu sebeple Ramon Llull gibi isimlerin yaptığı katkılar da daha iyi anlaşılır hale geliyor. Düşüncedeki sorgulamalar yeni adımların ortaya çıkmasında çok önemli rol oynuyor.

Günümüzde; Amazon, Google, IBM gibi firmaların geliştirdikleri veri tabanları ve elektronik cihazlar tamamen yapay zekaya uygun şekilde dizayn ediliyor. Her gün geliştirilen sistemler günümüzü, insanlık tarihinden beri yapılan birikimli ilerlemeden çok farklı bir konuma getirmiş durumdadır.

Bosch yapay zekanın tarihi ve gelecekteki yeri konularını içeren farklı çalışmalara da web sayfasında yer veriyor. Meraklıları bu konuları da gözden geçirebilir.